Professionele schoonmaakmachines
De schoonmaakindustrie is een belangrijke branche voor de Nederlandse economie. En de industrie blijft groeien. Het aantal schoonmaakbedrijven is in 2019 met 8% gegroeid (bron: CBS en Clean Totaal). Er is voornamelijk groei in het aantal zzp-ers. 70% van de bedrijven met schoonmaak als hoofdactiviteit betreft een zzp-onderneming. Het aantal schoonmaakbedrijven is inmiddels uitgegroeid tot ruim 16.500 (in vergelijking: in 2007 was dit nog 8.485 en in 2011 was dit ruim 11.00).
In tegenstelling tot de verschuivingen binnen de kleinere bedrijven in de schoonmaakindustrie, is er sinds 2012 maar weinig veranderd in de aantallen grootbedrijven (100+ medewerkers) binnen de industrie. In absolute cijfers zijn er volgens het CBS begin 2020 95 grootbedrijven (in 2012 waren dit er 85).
In de schoonmaakindustrie wordt al jaren veel gebruikgemaakt van machines. De professionele schoonmaakmachines maken het werk effectiever en efficiënter. Schoonmaakmachines zijn er in allerlei vormen en met verschillende doeleinden. Op deze pagina vindt u informatie over de toegevoegde waarde van machines, de soorten machines, veiligheid in combinatie met machines en de link met duurzaamheid.
Bij het werken met schoonmaakmachines is het ontzettend belangrijk dat leveranciers goed advies geven aan de afnemers. Dit bevordert juist gebruik en hiermee wordt de gewenste veiligheid gewaarborgd.
De toegevoegde waarde van schoonmaakmachines
Bij het schoonmaken spelen volgens de Cirkel van Sinner 4 factoren een rol: Deze factoren hebben alle invloed op elkaar. Als één factor groter wordt, worden de andere kleiner. Deze vier factoren zijn: beweging, tijd, chemie en temperatuur. In verschillende van deze factoren kunnen (professionele) schoonmaakmachines een rol spelen. Een schrobmachine voor de vloer faciliteert bijvoorbeeld de beweging door de bewegingen van de borstels.
Een ander voorbeeld ter illustratie: er zit kalkaanslag op uw douchekop. U kunt dan heel hard en lang boenen met een vochtig schuursponsje. De factoren beweging en tijd zijn groot; de factoren chemie en temperatuur zijn kleiner. Wordt er schoongemaakt met machine, dan geldt: de factor beweging (mechanische kracht) wordt groter. Door deze factor te vergroten, kan er bespaard worden op de andere factoren. Grote oppervlakten kunnen in relatief korte tijd worden gereinigd. Ook de hoeveelheid water die nodig is bij het schoonmaken met een mechanisch systeem is beperkt en maakt mechanisch reinigen tot een duurzame reinigingsmethode.
Welke categorieën schoonmaakmachines zijn er?
Veegmachines zonder vacuümsysteem Hieronder vallen alle veegmachines zonder vacuümsysteem. Deze machines zijn ontwikkeld voor het geautomatiseerd vegen van stof en grover los liggend vuil.
Voordelen
Zeer stil voor het opnemen van grovere vervuiling.
Inzetgebieden
Schoolpleinen, winkelcentra, magazijnen, parkeergarages, buitenterreinen, fabrieksomgeving en industrie.
Hieronder vallen alle vacuümvegers voorzien van een aandrijfmechanisme, zonder besturingsplaats (walk behind) of met besturingsplaats (ride on). De ride on-machines worden naar werkbreedte ingedeeld. Het gaat om de breedte van de machine met hoofdborstel, inclusief één zijborstel.
Voordelen
Fijnere vervuiling wordt ook meegenomen omdat er een zuigsysteem met filters op deze machines zit.
Inzetgebieden
Schoolpleinen, winkelcentra, magazijnen, parkeergarages, buitenterreinen, fabrieksomgeving, industrie en beperkt binnen in voornamelijk industriehallen en magazijnen. Dit komt doordat een veegmachine altijd kleine hoeveelheden fijnstof afgeeft ondanks het vacuümsysteem.
Een machine voor het opzuigen van losliggend vuil. Hieronder vallen uitsluitend die machines die voor beroepsmatig gebruik bestemd zijn. Bij stofzuigers is de stofzakcapaciteit van belang.
Voordelen
Een stofzuiger is gemakkelijk te verplaatsen;
Met een stofzuiger kom je gemakkelijk op plekken waar je met grotere machines niet komt;
Werkt sneller en gemakkelijker dan bijvoorbeeld stoffer en blik of bezem.
Inzetgebieden
Zeer breed inzetbaar zoals in kantoren, institutionele panden, winkels, retail en de gezondheidzorg.
Stof- en waterzuigers worden ingedeeld naar de nuttige watercapaciteit.
Voordelen
Kan grote hoeveelheden water verzamelen en neemt de totale vervuiling weg in vergelijking met moppen. Hoe groter de inhoud van het reservoir, hoe langer men kan doorwerken.
Inzetgebieden
Binnen gebouwen, keukens, scholen, etc. maar ook daar buiten (dakdekkers, bouw).
Hieronder vallen ook de borstelmachines die voor tapijten bestemd zijn. Ze worden ingedeeld naar werkbreedte.
Voordelen
Machines doen twee handelingen in één (schrobben en zuigen) waardoor deze veel efficiënter werken en hygiënischer zijn dan moppen.
Inzetgebieden
Binnen gebouwen, zoals scholen, retail, ziekenhuizen, overal waar lange gangen zijn, luchthavens, maar ook bijvoorbeeld industrie en transportbedrijven.
Hieronder vallen alle vacuümvegers voorzien van een aandrijfmechanisme, zonder besturingsplaats (walk behind) of met besturingsplaats (ride-on). De ride on-machines worden naar werkbreedte ingedeeld. Het gaat om de breedte van de machine met hoofdborstel, inclusief één zijborstel.
Voordelen
Droge en natte systemen beschikbaar die zowel oppervlakkige als dieptereiniging uit kunnen voeren van textiel, tapijt en meubilair. Deze systemen kunnen vervuiling verwijderen die stofzuigers niet kunnen verwijderen.
Inzetgebieden
Binnen gebouwen waar tapijt ligt, zoals kantoren, hotels en congrescentra.
Hieronder vallen ook een- en meerschijfsmachines met aparte hulpstukken voor zuigen. Voor deze machines geldt de volgende subindeling:
Low speed (600 tpm)
High-speed
Super & Ultra speed
Duospeed (twee snelheden).
Voordelen
• Low speed-machines worden gebruikt voor het grondig schoonmaken en het diepstrippen van vloeren;
• High speed-machines worden gebruikt voor het polijsten en opboenen van beschermde vloeren;
• Super en Ultra speed-machines worden gebruikt voor thermoplastische en burnishing (wordt in Nederland niet veel gebruikt) methodieken waarbij de toplaag van beschermde vloeren worden geëgaliseerd (hersteld);
• De Duo-speed wordt veel ingezet door schoonmaakbedrijven daar het en “twee in een” combinatie is van low en high-speed. Soms is het beter twee losse machines te gebruiken voor het specifieke doel waarvoor ze nodig zijn.
Inzetgebieden
Binnen gebouwen, op harde waterbestendige en vanaf de high speed beschermde vloeren (beschermd met een polymeer zoals polyurethaan).
Onder deze categorie vallen ook de schrob-/zuigmachines met een geïntegreerde veegunit (veeg-/schrob-/zuigmachines). Deze machines worden ingedeeld naar type voeding en werkbreedte.
Voordelen
Deze machines hebben een veel hoger rendement ten opzichte van handmatige reiniging waardoor effectiever gewerkt kan worden. Deze machines kunnen volledig geautomatiseerd worden maar ook ‘gewoon’ worden bediend.
Inzetgebieden
Door de omvang worden de ‘3-in-1’-machines vaak alleen op plekken met ruimte gebruikt zoals industriële omgevingen gebruikt of buiten en in parkeergarages. De ‘2-in-1’-machines worden zeer breed ingezet van scholen, retail, ziekenhuizen, kantoren, industrie en dergelijke. Op plekken waar harde waterbestendige vloeren zijn.
Kenmerkend voor stoomreiniging is dat vuil wordt losgemaakt met behulp van water op hoge temperatuur. Hieronder vallen alle machines in zoverre zij bestemd zijn voor beroepsmatig gebruik.
Voordelen
Met deze machines is het mogelijk om doeltreffend te reinigen zonder detergenten. Door de stoom wordt (hardnekkige) vervuiling losgeweekt door de hoge temperatuur. Het is een hygiënische methode, omdat door de hoge temperatuur bacteriën worden gedood.
Inzetgebieden
• Vetaanslag reinigen (oven, fornuis), kalk losweken, olie van bijvoorbeeld fiets, motor, verwijderen
• Vloerbedekking en (auto)bekleding van stoelen reinigen
Een hogedrukreiniger is een machine waarmee water (eventueel opgewarmd) al dan niet met reinigingsvloeistof onder hoge druk op het oppervlak wordt gespoten. Hieronder vallen alle machines in zoverre zij bestemd zijn voor beroepsmatig gebruik. De hogedrukreinigers worden ingedeeld op basis van gebruik van koud of warm water, mobiel of stationair, type voeding, en op basis van druk.
Voordelen
• Met hogedrukreinigers is men in staat om sneller, beter en milieuvriendelijker te reinigen dan met een drukloze reinigingsmethode.
• Met warm water zal het voordeel nog groter zijn omdat de temperatuur ervoor zorgt dat het te verwijderen vuil makkelijker los komt, wat de werktijd verkort en het gebruik van detergenten reduceert.
Inzetgebieden
Hogedrukreinigers zijn geschikt voor het schoonmaken van bijvoorbeeld voertuigen, terrastegels, schuttingen, muren, productiemachines, zonnepanelen en nog veel meer.
Waar moet je op letten bij de aanschaf van een schoonmaakmachine
Er komt veel bij kijken wanneer u gaat kiezen voor een (nieuwe) schoonmaakmachine. Het apparaat moet perfect afgestemd zijn op het werk dat ermee uitgevoerd gaat worden. Het is belangrijk om een bewuste keuze te maken om de lange levensduur te garanderen. Ook kan u flink kosten besparen, de veiligheid van mens en omgeving waarborgen en heeft u bedrijfszekerheid, door de juiste keuze voor het apparaat.
Enkele zaken waarmee u rekening dient te houden:
-
de soort te reinigen oppervlakken
-
het type vervuiling (hardnekkig of licht)
-
het aantal vierkante meters dat gereinigd moet worden
-
de fysieke afmetingen van het gebied dat gereinigd moet worden de beperkingen van het schoon te maken gebouw/toepassing (deurbreedtes, lift, ruimte voor de machine, mogelijkheden om te lege/vullen, drempels, hellingen enzovoort)
-
werkt de machine op een accu of netstroom
Veiligheid van schoonmaakmachines
Jaarlijks vindt een grondige inspectie van (schoonmaak)machines plaats; de NEN 3140-keuing. Deze keuring is een norm die in Nederland aangeeft hoe men veilig kan werken met elektrische installaties. De norm is van toepassing op de bedrijfsvoering van elektrische installaties tot een nominale spanning van 1000 Volt wisselspanning.
De NEN-inspectie heeft als doel het borgen van de veiligheid van de bediener en de mensen en dieren in de directe omgeving. De leveranciers van de machines, verenigd in de NVZ, hebben een sticker ontwikkeld die op een goed zichtbare plaats op de machine wordt geplakt, de 'keuringssticker'. Deze geeft duidelijkheid over jaartal en de maand waarin de inspectie moet worden herhaald (zie afbeelding).
NEN 3140 geeft aan dat een machine op het moment van de inspectie voldeed aan de veiligheidseisen gesteld in de Arbowet op zowel elektrisch als functioneel gebied. Het eerste exemplaar van de sticker wordt door het keurende bedrijf bewaard. Het tweede exemplaar kan op een andere plaats worden bewaard, zoals in de administratie van een servicemonteur. De eigenaar van de machine dient het derde exemplaar te krijgen. Als de machine is goedgekeurd, wordt de sticker op de machine aangebracht.
NEN 3140-Inspectie
Voor machines in de institutionele schoonmaak en in de industriële omgevingen is een veiligheidsinspectie van één keer per jaar vaak voldoende. Voor stofzuigers en vergelijkbare machines die bijvoorbeeld worden gebruikt in een schone en droge omgeving zonder veel risico, kan een keuringsfrequentie van één keer per twee jaar worden gehanteerd. Officieel, volgens de NEN 3140, moeten machines periodiek worden geïnspecteerd, waarbij de frequentie afhangt van het risico. Dit risico wordt bepaald volgens Bijlage T van NEN 3140. Dat betekent in de praktijk onder andere na elke reparatie.
Do's en Dont's bij het werken met schoonmaakmachines
1. Verdiep je in de gebruiksaanwijzing van de machine
2. Controleer altijd vóór gebruik of de machine in veilige conditie is. Informatie hierover is in de gebruiksaanwijzing te vinden. Bijvoorbeeld of de stofzuiger wel droog is en of de kabel of stekker niet beschadigd zijn.
3. Schakel altijd de machine uit wanneer je iets gaan monteren.
4. Gebruik een machine waarvoor deze ontwikkeld is.
5. Draag indien nodig veiligheidsmiddelen, zoals een hogedrukbril of handschoenen.
Schoonmaakmachines en duurzaamheid
Schoonmaakmachines dragen op verschillende wijze bij aan de duurzaamheidsdoelen:
-
Machines helpen de hygiëne/het schoon-zijn van grote ruimten te waarborgen;
-
Machines bereiken meer resultaat in minder tijd;
-
Machines gaan zorgvuldig om met afvalwater (juiste manier van lozen);
-
Machines zijn efficiënt in hun watergebruik;
-
Machines beschikken over een zuinig doseersysteem (water en reinigingsmiddel).
Lees hierover meer op www.steedsduurzamer.nl