Keuken schoonmaken
De keuken schoonmaken en schoonhouden is heel belangrijk. De kans op overdracht van (ziekte-)kiemen is namelijk groot in de keuken. In dit kennisartikel meer informatie over de kritische (contact)oppervlakken in de keuken, en hoe je deze schoon en hygiënisch houdt. Tot slot 10 tips voor het schoonmaken van de keuken.
Kritische punten in de keuken
Vanwege de overdacht van (ziekte-)kiemen zijn de oppervlakken die niet goed gereinigd worden en wel veel in aanraking komen hiermee risicovol. De plekken die extra belangrijk zijn, heten kritische (contact) oppervlakken. In de keuken zijn deze kritische punten grofweg in te delen in drie categorieën: handcontactoppervlakken, voedselcontactoppervlakken en het wasgoed. Bij die eerste gaat het om de plekken die je aanraakt met je hand, zoals hendels van kastjes en lichtknopjes. De voedselcontactoppervlakken zijn plekken – zoals de naam het al doet vermoeden - waar (rauw) eten op/mee bereid is en/of in bewaard wordt. Dit kunnen ook snijplanken en messen zijn of bijvoorbeeld de gootsteen. Als laatste het wasgoed; denk hierbij aan de handdoek, vaatdoek en schoonmaakdoekjes.
Het is daarom belangrijk om eten hygiënisch te bereiden en te bewaren. Daarnaast is het schoonmaken van het gebruikte keukengerei en de oppervlaktes noodzakelijk.
8 Tips voor een hygiënische keuken
1. Was je handen
Het is belangrijk om vóór en na de verwerking van levensmiddelen grondig je handen te wassen. Je handen zijn namelijk een van de belangrijkste kritische punten als het gaat om hygiëne. Via je handen worden veel bacteriën verplaatst. Je raakt al gauw veel meer oppervlakken aan dan je doorhebt. Denk aan de hendels van kastjes, lichtknoppen en gebruiksvoorwerpen in de keuken. Het is belangrijk dat je (ziekte)kiemen niet overbrengt op het eten, om verspreiding te stoppen.
2. Vaat- en poetsdoeken
Laat vaat- en poetsdoeken snel drogen na het gebruik en vervang ze regelmatig. In vieze, vochtige poetsdoeken groeit het aantal (ziekte-)kiemen razendsnel. Gebruik je zo'n vies doekje nogmaals, dan is de kans groot dat het oppervlak dat je schoon wilt maken juist viezer wordt. Om dit te voorkomen moet je poetsdoeken goed uithangen, zodat ze snel drogen. Nog hygiënischer is het om de doek vaak te verwisselen.
3. Voorraadkasten
Voorraadkasten zijn bronnen van etensresten en rommeltjes. Hoe vaak maak jij de kast leeg om hem grondig schoon te maken? Het is hygiënisch om dit tweemaal per jaar te doen. En controleer dan direct je voorraad op houdbaarheid en ongedierte!
4. Koelkast
De koelkast kan een bron van (ziekte)kiemen worden als deze niet schoongehouden wordt. Maak daarom de koelkast minimaal één keer in de vier weken schoon. Dit hoeft geen grondige reiniging te zijn waarbij de hele koelkast leeg moet, maar wel een waarbij je eten checkt op houdbaarheid en resten van eten verwijderd. Zet daarnaast de temperatuur in de koelkast op maximaal 7 °C (liefst 5 °C).
5. Rauwe levensmiddelen
De meeste ziekteverwekkers komen in de keuken in via rauwe levensmiddelen zoals vlees, gevogelte, vis, eieren en groente. Snijd daarom rauwe levensmiddelen altijd op gescheiden plaatsen en met ander keukengerei. Gebruik ook keukengerei gebruiken dat in de vaatwasser kan worden gewassen, bijvoorbeeld snijplanken van kunststof. Deze zijn een stuk hygiënischer in gebruik dan bijvoorbeeld een houten snijplank. Voor rauw vlees komt daar nog bovenop dat het bewaren netjes gedaan moet worden. Bewaar rauw vlees altijd onder in de koelkast, want dan kan er geen vleessap op druppelen. Natuurlijk kun je dit ook voorkomen door het vlees goed in te pakken in een afgesloten bakje.
6. Restjes
Hoe minder eten je weg hoeft te gooien, hoe beter. Wel is het belangrijk om restjes van maaltijden altijd netjes in de koelkast te bewaren. Wacht ook niet te lang met het nuttigen van de restjes: eet ze binnen maximaal twee tot drie dagen op.
7. Bevriezen en ontdooien
Bevroren eten kopen of restjes bevriezen is een hele fijne manier om eten 'vers' te houden en geen voedsel te verspillen. Zeker als het eten direct ingevroren wordt na plukken, oogsten of bereiden dan behoud je de versheid van het etenswaar. Wanneer je bevroren voedsel ontdooit, doe dat dan nooit op het werkblad van de keuken maar liever in de koelkast of magnetron. Dit voorkomt verspreiding van (vuile) resten.
8. Afval
De laatste plek waar voornamelijk de verpakkingen van eten in verdwijnen, is de afvalbak. Dit is onder andere door de restanten eten een bron van (ziekte)kiemen. Een tip om geen gevaarlijke situaties te creëren is het regelmatig leeg en schoonmaken van de vuilnisemmer. Zeker wanneer een vuilniszak gelekt heeft, dan is het verstandig om de vuilnisemmer schoon te maken.
