Infectiepreventie in huis: desinfecteren wanneer dat nodig is

Binnenshuis zijn er enkele gevallen waarbij een normale schoonmaak niet voldoende is om tot goede hygiëne te komen. Dit zijn situaties waarbij bijvoorbeeld een van uw huisgenoten/gezinsleden ziek is of u last heeft van schimmel in uw badkamer. Deze situaties vragen extra maatregelen om een veilige en gezonde leefsituatie te behouden. Desinfecteren biedt in deze gevallen tot sleutel tot goede hygiëne. Op deze pagina leggen we uit wanneer, wat en hoe je desinfecteert binnen je thuis.

Desinfecteren is anders dan schoonmaken 

Schoonmaken is het mechanisch of chemisch verwijderen van vuil. Schoonmaken met zeep of reinigingsmiddelen is meestal voldoende om vuil, allergenen en ziektekiemen te verwijderen. Met desinfecteren (ontsmetten) wordt de hoeveelheid micro-organismen gereduceerd tot een aanvaardbaar niveau[1] waarbij het risico op besmetting zeer laag is. Dit maakt desinfecteren uiterst nuttig in situaties waarbij het risico op besmetting in uw huis groter is, bijvoorbeeld bij een ziek iemand. Micro-organismen worden met desinfectie afgedood of op een andere chemische wijze onschadelijk gemaakt. De reden om te desinfecteren is dus om jezelf en je omgeving gezond te houden. 

Op deze pagina bespreken we wanneer, wat en hoe je desinfectie toepast binnenshuis. Ook wordt er onderaan de pagina beschreven wat het wettelijk kader van deze middelen (biociden) is. 

1. Wanneer desinfecteer ik binnenshuis?

Zoals hierboven besproken is doorgaans normaal schoonmaken van het huis voldoende om een gezonde en hygiënische leefomgeving te creëren. Er zijn enkele uitzonderingen: 

• in het eigen huishouden wanneer een huisgenoot/gezinslid een besmettelijke ziekte heeft. In zulke gevallen kunnen desinfectiemiddelen voor de handen en oppervlaktes helpen om het aansteken van andere gezinsleden te voorkomen. Dit geldt vooral alsd deze tot risicogroepen behoren: zo zijn bijvoorbeeld baby's en kleine kinderen, zangere vrouwen en oude mensen ibijzonder vatbaar voor ziekteverwekkers. Dit geldt ook voor personen die door een ziekte of het gebruik van medicijnen een zwakker immuunsysteem hebben. 
• Op plaatsen waar je niet bij kunt maar die wel gereinigd moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan de rand van de toiletpot. Deze kun je in plaats van met een sponsje of doek beter desinfecteren met een spuitflacon.
• op plaatsen met micro-organismen zoals schimmels en groene aanslag. Voor mensen met een verminderde weerstand kunnen schimmels een risico vormen voor de gezondheid. daarom is het zaak om de groei van schimmels en groene aanslag in en om het huis tegen te gaan.

2. Wat desinfecteer ik binnenshuis?

Het is niet gewenst om het hele huis te desinfecteren. Dat is niet alleen tijd- en middelverspilling, maar vooral ook niet noodzakelijk. Er zijn binnenshuis enkele zaken - sleutelmomenten- waar extra aandacht aan besteed dient te worden. Over de sleutelmomenten voor doelgerichte hygiëne leest u hier meer. Wat u in ieder geval dient te desinfecteren, zijn de kritische contactpunten.

3. Hoe gebruik ik veilig een desinfectiemiddel binnenshuis?      
 

Veilig omgaan met desinfectiemiddelen, betekent vooral dat je altijd vóór gebruik het etiket leest. Het etiket bevat aanwijzingen hoe je het beste met het product kunt omgaan. Bijna alle desinfectiemiddelen hebben een inwerktijd en dus moet je gedurende de voorgeschreven tijd laten inwerken. Je moet vooral opletten om niet met het product direct in contact te komen. Dat kan op verschillende manieren, namelijk via de huid, mond, ogen en luchtwegen. Op het etiket lees je of je bijvoorbeeld handschoenen moet dragen bij aanbrengen van een product. Op een aantal producten wordt aanbevolen om de ruimte waarin je het product gebruikt, voldoende te ventileren.

Voorkom ongelukken!

• Bewaar desinfectiemiddelen buiten het bereik van kinderen. Dit betekent hoog en/of achter slot en grendel. Ook als je het product gebruikt, moet je er op letten dat het buiten het bereik van kinderen blijft
• Een kinderveilige sluiting biedt geen garantie dat kinderen iets echt niet open krijgen, het maakt dit alleen moeilijker. Ook voor deze producten geldt dat je ze buiten het bereik van kinderen moet opbergen
• Ruim alles meteen na gebruik weer op. Sluit de fles of verpakking altijd meteen na gebruik en zet alles terug in de kast.
• Bewaar producten altijd in de originele verpakking op een droge en koele plaats
• Verwijder nooit etiketten van het product
• Zorg dat het etiket goed leesbaar blijft
• Meng desinfectiemiddelen nooit met elkaar

Wilt u meer lezen over desinfecteren in huis? Download onze Slim Desinfecteren brochure.

Wettelijk kader van desinfectiemiddelen

Desinfectiemiddelen kennen vele toepassingen en hebben hierdoor te maken met veel verschillende soorten wetgeving, zoals: biociden, geneesmiddelen, medische hulpmiddelen of diergeneesmiddelen. Desinfectiemiddelen vallen onder wetgeving omdat er strenge veiligheidsregels zijn waar gebruikers zich aan moeten houden, om veilig met deze middelen te kunnen werken. Op basis van onderzoek zijn er voor alle toegelaten desinfectiemiddelen op de markt protocollen geschreven, waardoor de gebruiker weet hoe hij/zij het middel moet gebruiken. Deze aanwijzingen zijn te lezen op het etiket, wat het gebruik makkelijk maakt.

Bij wetgeving voor biociden staat de veiligheid van mens, dier en milieu voorop. Het biocide moet voor, tijdens en na gebruik geen onacceptabele risico’s opleveren voor mens, dier en milieu. Daarnaast moet het biocide doen wat er geclaimd wordt. Vaak bevat een verpakking van een desinfectiemiddel een claim, bijvoorbeeld over het afdoden van bacteriën. Claims zoals deze mogen enkel gemaakt worden als het biocide daadwerkelijk deze claim kan waarmaken. Dit lijkt een inkoppertje, maar voor bijvoorbeeld cosmetische producten die 'de huid soepeler maken', zijn de claim-regels niet zo streng!

De Nederlandse instantie die controleert op de wetgeving van onder andere biociden is het Ctgb (College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden). Het Ctgb schijft de gebruiksaanwijzing van de middelen voor, controleert middelen en heeft een databank waarin men middelen kan opzoeken. Deze databank bevat alle toegelaten biociden. 

Toegelaten biociden

Men kan vrij simpel controleren of het biocide is toegelaten op de Nederlandse markt, omdat zulke middelen altijd over een toelatingsmiddel beschikken op het etiket. Toelatingsnummers zijn er in verschillende vormen. Op dit moment zijn er twee varianten in omloop:
     • 12345 N, ook wel bekend als een product met een N-nummer (oud format)
     • NL-1234567-0000 (toegelaten in NL) of EU-1234567-0000 (toegelaten in de hele EU)

Zelf checken of het desinfectiemiddel dat u gekocht heeft toegelaten is onder de Nederlandse wetgeving? Check het toelatingsnummer in de Ctgb toelatingenbank.

[1] Bij desinfectie wordt vaak gesproken over een logreductie. Bij een log 5-reductie, gaat het aantal micro-organismen van bijvoorbeeld 1.000.000 naar 10 (100.000 keer lager).